Plaatsvervangende schaamte

Regelmatig ontmoet ik nabestaanden in een hospice, waar hun dierbare op dat moment is overleden. Een hospice is een bewonderenswaardige instelling waar mensen die de prognose hebben gekregen waarschijnlijk niet langer dan 3 maanden te leven hebben, kunnen verblijven om de familieleden te ontzorgen en om samen met de persoon in kwestie een prettige laatste periode te kunnen ervaren.

Als ik later met hen spreek over deze laatste fase in het hospice, dan krijg ik warme, dankbare verhalen te horen. De vrijwilligers die daar werken zijn allemaal heel liefdevol, behulpzaam en zorgzaam. Niets is hen te veel, de bewoners voelen zich helemaal in de watten gelegd door deze mensen. Ook is er meestal een medisch team en zijn er verpleegkundigen aanwezig om te zorgen voor optimale pijnbestrijding en het zo comfortabel mogelijk hebben, zowel lichamelijk als geestelijk. Families kijken dan ook met veel liefde terug naar deze bijzondere fase.

Helaas zijn er een flink aantal hospices sinds vorig jaar in financiële problemen geraakt, dankzij een onbegrijpelijke aanpassing in de financiering. Zelfstandige hospices vallen nu onder de zorgverzekeringswet en niet meer onder de AWBZ. Het komt er op neer dat vanuit de zorgverzekeraar minder vergoeding komt, omdat de verzekeraar alleen betaalt voor de verpleging en persoonlijke verzorging, maar niet voor de overige kosten zoals bijvoorbeeld huishoudelijke zorg.

In de praktijk betekent dit, dat er niet voor iedereen die het nodig heeft, een plekje gegarandeerd kan worden in een hospice. Het budget wat ze ontvangen is vaak niet meer toereikend en het is vorig jaar al voorgekomen dat het hospice al meerdere keren de kosten op zich hebben moeten nemen om een bewoner op te nemen.

Nu blijkt ook nog dat mensen die uit een verpleeghuis komen of met een andere indicatie binnen de wet langdurige zorg, vaak niet de mogelijkheid hebben om in een hospice of zelfs thuis te sterven als zij dat willen.

Hoe is het toch mogelijk, dat deze mensen niet op een menswaardige en liefdevolle manier kunnen sterven op een fijne plek? Iedereen zou toch recht moeten hebben op dezelfde zorg?

Plaatsvervangende schaamte is wat ik hierdoor voel…